مد ژاپنی چیست و بر چه عناصری متمرکز است؟
مد یا فشن ژاپن تحت تأثیر عوامل تاریخی دستخوش تغییرات بسیاری شده است. در دورهی ادو (۱۶۰۰ تا اواسط ۱۸۰۰ میلادی)، کیمونو لباس اصلی مردم بود و پوشش افراد بر اساس طبقهی اجتماعی آنها تعیین میشد. در حالی که امروزه کیمونو برای مراسم خاص پوشیده میشود، در آن زمان لباس روزمره محسوب میگردید و اغلب بازیافت، تکهدوزی و مورد استفادهی مجدد قرار میگرفت. در اواخر دورهی ادو، دولت استفاده از کیمونوهای پر زرق و برق را ممنوع کرد، در نتیجه مردم به سمت کیمونوهایی با طرحهای ساده مانند راه راه و چهارخانه روی آوردند.
در دورهی میجی و تایشو (اواسط ۱۸۰۰ تا ۱۹۲۰ میلادی)، ورود فرهنگ غربی تغییرات بسیاری در جنبههای مختلف جامعهی ژاپن از جمله مد ایجاد کرد. کیمونو همچنان پوشیده میشد، اما مردم شروع به پوشیدن لباسهای غربی، اغلب برای مراسم رسمی، کردند. برخی از افراد ترکیبی از هر دو را میپوشیدند، مانند بلوز دکمهدار زیر کیمونو یا استفاده از کیف دستی و چتر غربی همراه با کیمونو. در اواخر این دوره، دختران شروع به پوشیدن هاکاما، یک پوشش دامنمانند روی کیمونو، کردند.
در دهههای ۶۰ و ۷۰ میلادی، سبک پوشاک آیوی لیگ (سبکی از لباس مردانه در اواخر دههی ۱۹۵۰ در شمالشرقی ایالات متحده) در میان جوانانی به نام میوکی-زکو که در اطراف خیابان میوکی-دوری در گینزا تجمع میکردند، محبوبیت یافت. مردان تک کت به همراه شلوار کتان میپوشیدند، در حالی که زنان دامنهای بلند با روبان پشت سر و روسری سر میپوشیدند. هر دو گروه کیسههای کاغذی بزرگ حمل میکردند. در دههی ۷۰، زنان سبکی از مد به نام نیوتورا/هاماترا را پذیرفتند که شامل سگکهای طلایی، دامنهای چیندار، بلوز، روسری ابریشم و برندهای معروف بود.
از اواخر دههی ۸۰ تا اوایل دههی ۲۰۰۰، جورابهای گشاد به یک روند مد در میان دختران دبیرستانی تبدیل شد. از دههی ۹۰ به بعد، گیارو یا گال Gyaru ( ギャル , Gal) در صحنهی فشن ژاپن ظاهر شد. آنها دخترانی با بُرنزهی تیره، موهای بلوند، دامن کوتاه و آرایش چشم اگزجره بودند که به شیوهی خاص خود صحبت و رفتار میکردند.
امروزه با ظهور اینترنت و رسانهها، مد ژاپنی متنوعتر شده است. میتوانیم ترکیبی از پوشاک قدیم و جدید و همچنین شرق و غرب را ببینیم. مد خیابانی ژاپن مدرن نیز تحت تأثیر انیمه، مانگا و نقاشی قرار گرفته است که در سبکهای کاسپلی و لولیتا قابل مشاهده است. علاوه بر این، برندهای مد خیابانی ژاپنی در سراسر جهان تأثیرگذار هستند.
برخی از مهمترین پوشاکهای فشن در ژاپن
کیمونو: کیمونو (着物) شناختهشدهترین و قابل تشخیصترین لباس سنتی ژاپنی است که هنوز هم برای بسیاری از مردم ژاپن یکی از لباسهای اصلی بوده و در سطح بینالمللی نیز محبوبیت فزایندهای دارد. کیمونو که تحت تأثیر لباسهای باستانی چینی طراحی شده است، در ابتدا با هاکاما، یک لباس شبیه دامن بلند که گاهی دارای تقسیم وسط بود، پوشیده میشد. با این حال، با گذشت زمان، سلیقهها تغییر کرد و پوشیدن کیمونو بدون دامن و به جای آن بستن آن با کمربندی به نام اوبی محبوبتر شد. کیمونو که معمولاً برای مناسبتهای خاص، سنتی و معاصر پوشیده میشود، آزمون زمان را پشت سر گذاشته است و استایل برازنده و بدننمای آن نمادی جاودانه از قدردانی و احترام ژاپن به زیبایی است.
یوکاتا: به عبارت ساده، یوکاتا (浴衣) نسخهی سبکتر و تابستانی کیمونو است. این لباس از پارچهای نرم و سبک مانند پنبه ساخته شده و نام آن به معنای پارچهی حمام است که در ابتدا برای این منظور ایجاد شده بود. یوکاتا توسط مردان و زنان پوشیده میشود، با یک کمربند (اوبی) شده و پوشیدن آن بسیار آسان است. این لباس بیشتر در هنگام حمام آب گرم (اونسن) پوشیده میشود. این روپوش شیک و خنک همچنین لباس غیر رسمی برای رویدادهای پر جنب و جوش تابستانی (ماتسوری) در ماههای گرم تابستان است. یوکاتای مردانه معمولاً رنگهای سادهای مانند خاکستری و سرمهای دارد. در غیر این صورت از نظر طراحی بسیار شبیه به یوکاتای زنانه است. این کیمونوهای غیر رسمی را میتوان بدون کمک یا با کمترین کمک پوشید. یوکاتا یکی از دروازههای مهم به دنیای لباسهای سنتی ژاپنی است.
دوست دارید لباس ژاپنی داشته باشید؟ برای دیدن صفحهی لباس ژاپنی در وبسایت ما اینجا را ببینید!
هانتن: هانتن (半纏) یک کت زمستانی است که معمولاً در دورهی ادو توسط مردم عادی پوشیده میشد. با این حال، تاریخچهی آن ممکن است گستردهتر باشد، زیرا به لطف طراحی ساده و مینیمالیستی آن، این ژاکت یک لباس بسیار انعطافپذیر است که میتواند به راحتی با کمد لباس مدرن شما سازگار شود. این کت یا ژاکت سبک به گونهای طراحی شده که هم راحت و هم شیک باشد. اگر علاقهمند به افزودن مقداری از جذابیت ژاپنی به کمد لباس خود هستید، این نقطه شروع بسیار خوبی است.
هائوری: یک هائوری (羽織) به عنوان تجسم رسمیتر هانتن، یک ژاکت متوسط است که برای پوشیدن روی کیمونو طراحی شده است. در گذشته تنها برای افراد با طبقهی اجتماعی بالاتر قابل دسترسی بود، در حالی که در دورهی سنگوکو، مردان انواع بدون آستین هائوری را روی زره خود مانند تابارد در اروپا میپوشیدند. زنان هم پوشیدن هائوری را به عنوان یک جنبش جدید با حرکتی که توسط گیشاها در دهه ۱۸۰۰ آغاز شد، شروع کردند.
اوبی: کمربند نگهدارندهی کیمونو، اوبی (帯) اغلب به راحتی نادیده گرفته میشود. اما وقتی به درستی پوشیده و استایل شود، یک قطعهی برجسته از لباس سنتی ژاپنی است. ساده یا مجلل، بسته به سلیقه شما، برای هر موقعیت و هر سبکی نوعی اوبی وجود دارد. الگوها را میتوان برای مطابقت با جنس کیمونو یا ایجاد یک تضاد با آن انتخاب کرد. در برخی لباسها، کیمونو صرفاً یک بوم برای هنر اوبی میشود.
تابی: تابی (足袋) ترکیبی از کفش و جوراب است که یک پوشش پای سنتی بوده و توسط مردان و زنان برای اهداف مختلف پوشیده میشود. سبک تابی شامل جداسازی انگشت بزرگ پا از بقیهی انگشتان است، مانند دستکش برای پا! رایجترین روش پوشیدن تابی به شکل جوراب با کیمونو است. رنگ سنتی آن در گذشته سفید بود، اما امروزه میتوانید تابی را در انواع رنگها و طرحها پیدا کنید.
هاکاما: هاکاما (袴) که الهام گرفته از شلوارهای پوشیده شده در دربار امپراتوری چین در دوران سلسلههای سویی و تانگ است، از بسیاری جهات پیشینیان کیمونوی امروزی است. هاکاما در دو نوع وجود دارد: آندون باکاما که شبیه یک دامن چیندار بلند است و امانوری که به معنای هاکامای سوارکاری است و شبیه شلوار گشاد است. با گذشت زمان جایگاه هاکاما در جامعهی ژاپن تغییر کرد. امروزه مردان بیشتر احتمال دارد که هاکاما را زیر کیمونوی خود در مراسم رسمی و غیر رسمی بپوشند، در حالی که زنان معمولاً فقط برای مراسم فارغالتحصیلی و هنگام انجام ورزشهای سنتی ژاپنی مانند آیکیدو و کندو این لباس را میپوشند.
گاکوران: در خارج از ژاپن، شما قطعاً آن را در بیشمار مانگا و انیمه دیدهاید. گاکوران (学ラン) لباس فرم پسرانهی شیک و سنتی دبیرستان است که شامل یک کت بلند دکمهدار با یقهی ایستاده، شلوار بلند و معمولاً با کفشهای رسمی سیاه پوشیده میشود. اگرچه امروزه آن را بخشی از چشمانداز مد ژاپن میدانیم، اما این لباس فرم بر اساس لباسهای پوشیده شده توسط پرسنل نیروی دریایی اروپا مدلسازی شده است. شایان ذکر است که نسخهی زنانه این لباس فرم نیز وجود دارد که به سبک مشابهی مدلسازی شده و به نام لباس فرم ملوانی (sailor fuku) شناخته میشود و شامل دامن آبی سرمهای، پیراهن سفید و روسری رنگی است.
به انیمه علاقه دارید؟ متن مانگا: کمیک ژاپنی را بخوانید!
هاچیماکی: هاچیمکی (鉢巻) یک اکسسوری محبوب در بین آشپزهای سوشی در سراسر ژاپن است که یک پارچه شبیه به دستار است که دور سر بسته میشود. آنها برای روزهای گرم و برای جلوگیری از چکه کردن عرق به داخل چشم بسیار مفید هستند. امروزه آنها معمولاً برای استایل خاص، در مسابقات و تورنمنتها پوشیده میشوند، زیرا بسیاری از آنها با شعارهای تشویقی تزئین شدهاند. منشأ آنها ۱۰۰٪ مشخص نیست، اما نظریهها میگویند که در ابتدا توسط ساموراییها برای جلوگیری از بریدن پیشانی توسط کلاه ایمنی استفاده میشد.
جودوگی: جودوگی (柔道着) لباس سنتی مورد استفاده در تمرین و مسابقات جودو است و اساس بسیاری از لباسهای هنرهای رزمی مدرن ژاپنی دیگر هم هست. جودوگی که در حدود آغاز قرن بیستم توسط جیگورو کانو طراحی شده، از کیمونو و سایر لباسهای ژاپنی، از جمله هانتن کنفی سنگین که توسط آتشنشانان سنتی ژاپنی پوشیده میشد، اقتباس شده است. یک ست جودوگی شامل یک ژاکت بسیار سنگین (اوآگی)، شلوار بوم سبکتر (شیتاباکی یا زوبون) و یک کمربند نخی (اوبی) که معمولاً از پنبه سفید رنگ است، تشکیل شده است. اگرچه در طول سالها چندین تغییر در آن ایجاد شده است، اما این لباس هنوز بسیار شبیه به لباس ۱۰۰ سال پیش است.
کندوگی: کندوگی (剣道着) لباس فرمی است که هنگام انجام کِندو، هنر رزمی مدرن ژاپنی که از شمشیر و همچنین زره محافظ استفاده میشود، پوشیده میشود. همانند خود این ورزش که بر اساس شمشیرزنی سنتی است، لباس فرم نیز از لباسهای سامورایی الهام گرفته شده است. لباس فرم پایه شامل هاکاما و ژاکت است که از پارچهی ضخیم برای کاهش قدرت ضربات حریف ساخته شده است. هاکاما همچنین با بندهای زیر ناف و قطعه پشتی ذوزنقهای شکل خود که در کندو ضروری است، وضعیت بدنی خوبی را پشتیبانی میکند. مانند ورزش شمشیربازی غربی، ورزشکاران کندو نیز زرهای شامل چندین قطعه برای محافظت از سر، شانهها، بازوها، گلو و تنه میپوشند.
لباس استایل ژاپنی در دوران مدرن
لباس مدرن در ژاپن ترکیبی از سبکهای ژاپنی و غربی است. برخی از افراد ترجیح میدهند به لباسهای سنتی ژاپنی پایبند باشند، در حالی که اکثر آنها به لباسهای غربی روی آوردهاند. برخی از افراد ترجیح میدهند سبکهای لباس پوشیدن را با هم ترکیب کنند، برای مثال، پوشیدن کیمونو با صندل و مدل موهای غربی. برخی دیگر ترجیح میدهند لباس غربی بپوشند، اما با افزودن یک لمس ژاپنی به آن.
پوشیدن لباس غربی حدود یک قرن پیش در ژاپن آغاز شد و اکنون در بین ژاپنیها بسیار برجسته است. در اینجا، لباسهای سبک غربی به شلوار جین، تیشرت، هودی، پیراهن، کت و دامن و همچنین اکسسوریهایی مانند صندل و کفش ورزشی اشاره دارد. دلیل اصلی این تغییر در سبک لباس پوشیدن این بود که لباسهای سنتی ژاپنی پس از مدتی برای پوشیدن روزمره نسبتاً دست و پا گیر بودند. پس از معرفی لباسهای سبک غربی در ژاپن، حتی کیمونو نیز دستخوش تغییرات زیادی شد. دلیل دیگری که میتوان برای این امر ذکر کرد، تأثیر فرهنگ غرب بر کل جهان و به خصوص شرق است.
محبوبیت لباسهای غربی در ژاپن از آمار موجود در مورد تولید ابریشم و سایر پارچهها در این کشور مشخص است. آمار نشان میدهد که تولید ابریشم در دو دههی گذشته نسبت به سایر پارچهها مانند پنبه کاهش چشمگیری داشته است. با وجود افزایش سریع محبوبیت سنتهای غربی در ژاپن، گفتن اینکه سنتهای ژاپنی کاملاً از بین رفتهاند اشتباه است. این موضوع در مورد لباس نیز صدق میکند. مردم ژاپن همواره مردمی مدرن و در عین حال پایبند به سنتهای ویژهی خود بودهاند. آنها همه چیز را جذب کرده و در نهایت با دیدگاه خود آمیخته و نسخهای کاملا منحصر به فرد از آن ارائه میدهند. فشن یا مد ژاپنی نیز از این قاعده مستثنی نیست. نظر شما در مورد پوشاک ژاپنی و سبک خاص آن چیست؟ برای ما در کامنت بنویسید.