به جنگجوهای ژاپنیِ پیش از دوران مدرن، سامورایی یا بوشی گفته میشود. با ایجاد قوانین کلاس نظامی در دوران ادو (Edo)، سامورایی بالاترین رده را داشت. ساموراییها سلاحهای مختلفی از جمله تیر و کمان، نیزه و حتی تفنگ با خود حمل میکردند. اما مهمترین سلاح آنها شمشیرشان بود که نمادی برای ساموراییها به شمار میرفت.
آنها زندگیِ خود را بر اساس روشهای اخلاقی «بوشیدو» یا «راه جنگجو» انجام میدادند. این قوانین که درون مایهی خود را از آموزههای کنفوسیوس گرفته بودند، بر مسائلی چون وفاداری به استاد، نظمِ شخصی و رفتار محترمانه تاکید داشتند. بسیاری از ساموراییها غرق در آموزههای zen buddhism نیز بودند.
تاریخ سامورایی
ریشهی سامورایی ها به مبارزات دوران heian برای تسلیم کردن مردم بومیِ منطقهی tohoku (نواحی شمال شرق ژاپن) باز میگردد. در آن زمان مالکان زمینهای بزرگ که مستقل از دولت ژاپن رشد کرده بودند، جنگجوهایی را برای دفاع از املاک خود استخدام میکردند. در آن دوره دو نفر از ملاکان مهم علیه دولت مرکزی ژاپن وارد جنگ شدند و درنهایت با یکدیگر نیز درگیر شدند. نتیجه ی این نبردها، تسلطِ minamoto yoritomo بر ژاپن و ایجاد دولتِ نظامی جدید در سال ١١٩٢ شد. درآن زمان حکومت در اختیار افرادی قرار گرفت که بالاترین رتبهی نظامی را به ساموراییها اعطا کردند. تا ٧٠٠ سال پس از آن سامورایی ها اوج قدرت خود را تجربهمیکردند.
در دوران آشوبِ قرون ١۵ و ١۶ میلادی، که به عنوان عصر جنگهای ایالتی آن را می شناسیم، ژاپن به دهها قسمت تقسیم شد که هرکدام با دیگری در جنگ بود. قطعا در چنین زمانی جنگجوها دارای اهمت فراوانی بودند. جالب است بدانیم نینجاها نیز در این زمان ظاهر شدند. آنها از سلاحهای غیر متعارفی استفاده میکردند وبسیار فعال بودند. بسیاری از فیلمهای سامورایی معروف، از جمله آثار کوروساوا نیز نشانگر این دوران در ژاپن هستند.
در انتهای قرن شانزدهم، زمانی که تمام ژاپن دوباره متحد شد، دوران صلح ٢۵٠ ساله ای ایجاد شد که آن را دوران ادو نامیدهاند. در آن سالها رونق یادگیریِ هنرِجنگ کم شد و ساموراییها مشغول کارهای سیاسی و آموزشی شدند. آنها به سامورایی های بدون ارباب، ronin میگفتند.
مشهورترینها
به طور کلی میتوان معروفترین سامورایی های ژاپنی را در دو مقطع تاریخی یافت. یکی در زمانی که جنگ جنپی genpi در قرن دوازدهم رخ داد و دیگری در مقطعی که پیشتر نیز بدان اشاره شد: عصر جنگهای ایالتی. در ادامه قصد داریم به زندگی و روشهای چند تن از مشهورترین ساموراییها نگاهی داشته باشیم.
تاکدا شینگن (takeda shingen)
تاکیدا شینگن در خانوادهای به دنیا آمد که شاخهای از خانوادههای سلطنتی ژاپنی محسوب میشد. او علاوه آنکه مبارزِ فوقالعاده ای بود، شعر نیز میسرود. او را«پلنگِ کای» مینامند، زیرا که وی مخالفِ usegi kenshin یا «اژدهای اچیگو» بود. برای درک چنین تقابلی باید به دشمنیِ سنتیِ پلنگ و اژدها در آیینِ بودا واقف شویم. کای و اچیگو نامِ دو منطقه در ژاپنِ قدیم بودند.
تاکدا شینگن علاوه بر آنکه مبارزِ معتبری بود، سرودههایی از خود به جای گذاشته و به عنوان شاعر سنتی ژاپن مورد احترام قرار میگیرد.
او در سال ١۵۴٠ پس از برکنار کردن پدر خود از قدرت به پس گرفتن دژهایی پرداخت که توسطِ usegi kenshin تسخیر شده بودند. و در کار خود موفق نیز بود. ازهمین رو وی را پلنگِ کای مینامند.
از مرگ او هیچ سندی جز تاریخِ آن در دست نیست: ١۵٧٣
امروزه تاکدا شینگن دوازدهمِ آوریل هر سال در فستیوال shingen-ko festival در شهر kofu مورد تجلیل قرار میگیرد. جالب است بدانیم در فیلم kagemusha ساخته ی کوروساوا، دایمیویی (daimyo) که ماجرا در آن جریان دارد، توسط تاکدا شینگن شکل گرفته است. دایمیو به لردهای ژاپن فئودال گفته میشود که نسل به نسل زمینها را به ارث میبردند.
داته ماسامونه (Date Masamune)
ماسامونه در سال ١۵۶٧ و در قلعه Yonezawa متولد شد. او چنان استاد بود که اولین رهبری جنگ را در سن ١۴ سالگی بر عهده گرفت و در ١٧ سالگی ارتش پدرش را موفق به تسخیر بسیاری از زمینهایی که امروزه منطقهی tohoku نام دارند ساخت. چشم راست او در کودکی به دلیل آبله دچار مشکل شد و لقب «اژدهای تکچشم» نیز بعدها به همین دلیل برای وی انتخاب شده.
وی در محاصرهی odawara در سال ١۵٩٠ همراهِ hideyoshi به مبارزه پرداخت و سعی به اتحاد دوبارهی سرزمینهای ژاپن داشت.
در سال ١۶٠۴ ماسامونه شهر sendai را پایهگذاری کرد و کشتیهایی به سبک ادوات غربیها ساخت و آن را از طریق مکزیک، به قصد مذاکره با پاپ راهیِ رم کرد. اوبه مردِ اخلاق مشهور بود و چنین عبارتی به عنوان یکی از گفتههای وی ثبت شده است: «تقوای بیش از اندازه موجبِ تعصب است و کرامت اگر از حد بگذرد، چون ضعف به نظر خواهد رسید.»
میاموتو موساشی (Miyamoto Musashi)
میاموتو موساشی در سال ١۵٨۴ زاده شد. او شاید معروفترین رونین (سامورایی بدون ارباب) باشد که هرگز خود را مالک زمینی ندانست و در بیش از شصت دوئل حریفان خود را مغلوب کرد.
وی به دلیل مهارتش در شمشیرزنی و نیز پیروزیهای بسیارش در نبردهای دو نفره با شمشیر شناخته شدهاست. او نخستین مبارزهاش را در سن سیزده سالگی دربرابر پیشنهادِ همگانی یک سامورایی برای مبارزه انجام داد و پیروز شد. موساشی بنیانگذار سبک شمشیرزنی نیتنریو و نیز نویسنده ی کتاب پنح حلقه است که هنوزهم منتشر میشود. این کتاب را او دربارهی تاکتیک ها و فلسفهی مبارزهاش نوشته است.درباره استراتژی، تاکتیک و فلسفه است که هنوز هم تدریس میشود. اوکتابهای دیگری از جمله «طریقتِ تنهایی» را نیز نوشته است.
موساشی بیش از آنکه در نبردها افتخار آفریده باشد، با شمشیرِ چوبیِ خود به مبارزه با حریف میپرداخت و اکثر آنها را شکست میداد. او در این دوئل ها افرادبسیاری از مدرسه Yoshika را شکست داد و سلطنت مدرسه ی «برترین شمشیرزنان kyoto» را در هم شکست. او سپس در لباس جنگجو به سفر در سراسر ژاپن پرداخت و به دوئل با اساتید مدارس آموزشی و شمشیرسازی پرداخت.
اما معروفترین دوئل او در سال ١۶١٢ رخ داد. این دوئل در برابر Sasaki Kojiro در جزیرهی کوچکی بینِ جزیرهی اصلی ژاپن و کیوشو انجام شد. موساشی به عمدسه ساعت تأخیر در زمان مبارزه ایجاد کرد و در مسیرِ رسیدن به جزیره، شمشیری چوبی از پاروی خود تراشید. Kojiro از چنین تأخیری بسیار خشمگین شده بود ودر زمان مبارزه برافروخته به نظر میرسید. به هر حال این مبارزهی شدید بسیار زود به پایان رسید: موساشی با شمشیرِ چوبیاش او را مغلوب کرد.