تامشیگیری (Tameshigiri) به هنرِ ژاپنیِ تستِ برش گفته میشود. این تمرین اگرچه امروزه به عنوان شاخهای از هنرهای رزمی ژاپنی شناخته میشود، اما در دوران ادوی (edo) ژاپن در قرن شانزده و هفده میلادی شمشیرزنان معتبر و قوی برای تست قدرت، برندگی، استحکام و تعادل شمشیر به اجرای تامشیگیری میپرداختند. از آنجایی که قدرت این اساتید نمیتوانست به چالش کشیده شود، نظر آنها پس از تامشیگیری بسیار مهم بود.
ابزار و مواد تامشیگیری در آن زمان تنوعِ زیادی داشت. آنها برای شبیه سازی بدن و گوشت و استخوان، از بامبو و قطعات goza (لایهی بالاییِ تاتامی) که خیسانده شده بود استفاده میکردند. این عمل در آن زمان گاهی بروی اجساد مجرمان تشریح شده توسط پزشکان صورت می گرفت. آنها برای آنکه دقیقا به چگونگیِ ضربه زدن به دشمن اشاره کنند، چنین عملی انجام میدادند. هنوز شمشیرهای عتیقهای یافت میشوند که روی nakago (قسمت پنهان تیغه، زیرِ تسوکا) آنها چنین حک شده: «پنج بدن، ریو گوروما (ryu guruma)» -ریو گوروما برش بالای باسن-. به این نوشتهها «امضای تست» گفته میشود و ارزش بالایی برای آن شمشیر دارند.
در کنار روشهای برشی که برای تست روی بدن مجرمان ایجاد شده، راههای معمولی نیز وجود دارد که امروزه استادان شمشیر زنی انجام میدهند.
امروزه تامشیگیری بیش از آنکه برای آزمایش قدرت شمشیر انجام شود، به هنرِ نمایش تواناییهای فرد تمرکز دارد، اما شمشیرهایی که برای انجام این هنر انتخاب میشوند از میان بهترینها هستند و قیمتهای بالایی نیز دارند.
متریالی که امروزه برای اجرای تامشیگیری استفاده میشود، اغلب از جنس goza (لایهی بالاییِ کفپوشِ ژاپنی) ست. این لایه به دو شکل دسته بندی شده، و یا استوانهای قرار داده شده و شمشیرزن اجرا را آغاز میکند. ممکن است در میانِ لایههای گوزا چوب بامبو قرار گیرد تا این آزمایش شباهت بیشتری به حریف واقعی داشته باشد.
وقتی لایههای گوزا روی یکدیگر قرار میگیرند الگویی بر جهت قرار گرفتنِ آنها در کنار یکدیگر پدید میآید که شمشیرزن میبایست برشی عمود بر آنها بزند. این چنین تقابلی در الگوی متریال و برش موجب سختیِ بیشترِ عملِ تامشیگیری میشود. علاوه بر متریال، عوامل دیگری از جمله کیفیت شمشیر، زاویه برخورد (hasuji) و زاویه ی درونروی در متریال (tachisuji) در کیفیت و سختی برش تاثیر گذارند.
در پروسه ی تامشیگیری، وقتی تارگت یا هدف در حالت عمودی قرار گرفته باشد، الگوی بافت آن نیز عمودی خواهد بود و ضربات با توجه به زاویه برخورد و زاویه درونروی، سختیِ متفاوتی خواهند داشت. بر این اساس، ضرباتِ قطریِ عمودی، آسانتر از ضربهی افقی به هدف خواهند بود. پس از انجام عمل تامشیگیری نیز تیغه و هدف مورد بررسی قرار میگیرند تا کیفیت برش و نیز صدمات احتمالی وارد شده به تیغه مورد بررسی قرار گیرد.
تامشیگیری خود از مجموعهای قوانین و الگوها پیروی میکند که در برابر خطرات احتمالی از شمشیرزن محافظت کند، هر چند باید بدانیم که هدف چنین فرمهایی پرورش روح و نفس است.
دیدنِ ویدئوی زیر از آنجهت که ما را با فنون و ریزه کاری های تامشیگیری حیرت زده میکند، توصیه میشود.